09 feb '23

Mentale veerkracht, wat is en doet dat?

Veerkracht is ontzettend belangrijk. Het zorgt er onder meer voor dat we kunnen omgaan met tegenslagen en kunnen herstellen van stress. Maar wat is (mentale) veerkracht precies en hoe verhoudt zich dit tot vitaliteit? Oftewel: wat hebben we eraan? We geven antwoord op deze vragen en laten zien hoe het positief kan bijdragen aan de gezondheid van werknemers. Paul Zwama, vitaliteitsspecialist en coach bij IVVO: “Het mooie is dat je veerkracht kunt trainen, net als je spieren.”

Wat is veerkracht?

Veerkracht. Een breed begrip, maar waar staat dat nou voor? Paul: “De definitie van veerkracht is eigenlijk zo iets als ‘het hebben van een opgeladen batterij’, dus dat je bijvoorbeeld zin hebt in de dag, daar met goeie energie aan begint en met diezelfde energie naar huis gaat. Daarnaast betekent het dat je alles aankan wat er op je pad komt. Dat betekent niet dat er geen verdriet, pijn, boosheid of teleurstelling tussen mag zitten, maar het betekent wel dat je te allen tijde het geloof hebt dat het goedkomt.”

Vitaliteitscoach Paul Zwama buiten aan het werk

Veerkracht versus vitaliteit

“Er zijn heel veel raakvlakken tussen veerkracht en vitaliteit, ze zijn onmiskenbaar met elkaar verbonden. Veerkracht is een onderdeel van vitaliteit, sterker nog: vitaliteit is het hebben van die opgeladen batterij en veerkracht is een pilaar van vitaliteit. Vitaliteit gaat niet alleen over het hebben van een gezond lichaam, het gaat ook over het hebben van een gezonde geest. Er is een Latijns gezegde ‘Mens sana in corpore sano’: een gezonde geest leeft in een gezond lichaam – en ik denk dat dát vitaliteit omvat. Overigens is het geen garantie dat het één het ander garandeert of uitsluit.”

De kracht van weerbaarheid

Paul: “Ik weet uit ervaring en ben ook van mening dat veerkrachtige mensen beter presteren, lekkerder in hun vel zitten en fijne vrienden, partners en medewerkers zijn. Als jij veerkrachtig bent, ben je in staat om alles het hoofd te bieden. Praktisch voorbeeld: stel, je bent accountmanager en het lukt maar niet om die ene deal te closen. Veerkrachtige werknemers kunnen die teleurstelling aan. Dat betekent dus niet dat je niet teleurgesteld mag zijn, integendeel, maar je weet dat het goedkomt en dat de volgende deal wél raak zal zijn. Daar heb je vertrouwen in. Of, als het bijvoorbeeld fysiek even tegen zit: als je veerkrachtig bent, kom je dat te boven. Mentale veerkracht en fysieke veerkracht zijn echt met elkaar in verbinding, ze maken elkaar absoluut sterker.”

Gewoontedieren

Paul: “Gedragsverandering is één van de allermoeilijkste dingen om te realiseren. Zelfs simpele veranderingen vragen tijd. Een voorbeeld: als spullen in een keuken op een willekeurige andere plek worden neergelegd, heeft de gemiddelde persoon al zo’n zestig dagen nodig om daar volledig aan te wennen. En hoe complexer de verandering, hoe langer we daar de tijd voor moeten nemen.”

Paul Zwama legt vitaliteit uit

Gezondheidsvoordelen

Paul: “Maar we kunnen niet zonder veerkracht. Iedere dag worden we op microniveau en soms op macroniveau getest. Op kleinschalig niveau gebeurt dat bijvoorbeeld als je in de file staat, in een lange rij voor de kassa in de supermarkt, waar de pinpas van de persoon voor jou het niet doet… Of een collega die een vervelende opmerking maakt. En op veel grotere schaal word je veerkracht getest op momenten dat het écht tegenzit. Dat je je baan verliest bijvoorbeeld, dat je relatie uitgaat, dat je huis onder water komt te staan of dat je in het ziekenhuis komt te liggen. Je veerkracht wordt voortdurend getest.”

Omgaan met tegenslagen op het werk

“En nogmaals, veerkrachtigheid betekent niet dat deze dingen je koud laten, helemaal niet zelfs, die baaldagen mogen er zijn. Sterker nog: wie niet kan dalen, kan ook niet pieken. Maar op het moment dat je bewust je veerkracht aan het trainen bent, word je zo veel stressbestendiger, kun je veel beter omgaan met tegenslagen en beter presteren onder druk. Je hebt het geloof dat het goedkomt. En veerkracht is zo mooi, omdat het trainbaar is. Zoals je je biceps kunt trainen in de sportschool, kun je je mind ook trainen. Veerkracht is, in mijn optiek, dan ook de belangrijkste spier van je brein om te trainen.”

Iets voor jou organisatie?

Met ons 12-weken programma Veerkracht trainen we het vermogen van jouw medewerkers om te herstellen van stress en tegenslagen. Wil jij weten hoe het programma eruitziet? Paul vertelt jou hier graag meer over. Of bekijk al onze oplossingen voor een vitaal bedrijf.

In onze volgende blog vertellen we je meer over de workshop Vitaal Leiderschap en legt vitaliteitsadviseur Inge Bosma uit hoe we dat kunnen toepassen op de werkvloer. Stay tuned!

gradient-newsletter-background gradient-newsletter-mobiel-background